Anektodlar

6 Haziran 2019 Perşembe

BÜYÜK İSKENDER'İN ATI BUKEFALOS


Bukefalos, (Βουκέφαλος) Büyük İskender'in sahibi olduğu ve antik çağın en bilinen efsanevi savaş atı olup Makedonya'dan Hindistan'a dek uzanan sefer hareketlerinde Büyük İskender'in yanında olmuştu. Bukefalos, at tüccarı olan Philoneicus tarafından Makedonya Kralı II. Philippos'a sunulmak üzere Teselya şehrinden Makedonya'ya getirildi. Siyah renkte olan bu aygır, bir atın ederinin neredeyse 4 katı olan bir fiyat karşılığında II. Philippos tarafından satın alındı. II. Philippos satın almış olduğu atın hünerlerini görmek için atın dışarı çıkarılmasını emretti. Bunun üzerine ahırdan çıkarılan at sıçrayıp tepiyordu. Komutların neredeyse hiç birine uymayan ve kontrolü neredeyse imkansız olan atı Philippos önce iade etmek istedi. Bunun üzerine atı görüp beğenen oğlu İskender buna karşı çıkarak atı kendisinin ehlileştirebileceğini öne sürdü. Başka bir hikayede ise Delphoi kahinlerinin Philippos'a bu ata binebilen kişinin dünyaya hükmedeceğini anlatmıştır.


İskender'in Bukefalos'u ehlileştirmesi

Hayatının sonuna kadar yanında olacak olan atın yanına yaklaşan İskender atın kendi gölgesinden korktuğunu anlayıp. Atın kafasını gölge yönünden çevirip okşadı böylece at korkularından kurtulup sakinleşti. Bunun ardından ata binmeyi başaran Büyük İskender babasının büyük övgüsünü kazandı.  Bu olay üzerine yine Plutarkhos'un aktardıklarına göre Philippos oğluna "Git kendine başka bir memleket ara oğlum. Burası senin için çok küçük." demiştir. İskender, simsiyah olan atın alnında bulunan beyaz bir izden dolayı ona Bukefalos (Öküzbaş) adını verdi. Bukefalos'a şefkat göstererek bağlılığını kazanan İskender ile Bukefalos arasında güçlü bir bağ kurulmuştu. Bukefalos Büyük İskender'in hayatında çok önemli bir yere sahip olacaktı. Bukefalos'un bir çok mitolojik hikayede Pegasus'tan bile daha önemli olduğu anlatılmıştır. 


Selenik'teki Anıtta İskender ve Atı Bukefalos

Atların doğasına uygun olarak sahibine sadık olup, bilinen dünyanın sonuna kadar giden İskender'in her zaman yanında oldu. Büyük İskender giriştiği büyük muhaberelerin tamamına Bukefalos'un sırtında katıldı. Buekfalos, Hazar Denizi yakınlarındaki Sadrakarta şehrinde çalınınca öfkelenen Büyük İskender atının geri getirilmemesi durumunda şehri yakıp yıkayacağı haberini yolladı. Bunun üzerine hırsızlar atı kendisine iade ettiler. İskender atının gelmesine o kadar sevindi ki hırsızları cezalandırmak şöyle dursun onları ödüllendirdi.


İskender Lahdinde Buekfalos

Pompei İskender Mozaiğinde Bukefalos

Üsküp'teki Devasa İskender Heykeli ve Bukefalos

Büyük İskender ile atının son birlikteliği Hint rajası olan Paros'a karşı Kuzey Hindistan'da yapılan Hydaspes Savaşı idi. Bu muharabe sonrasında ölen Bukefalos'un gömüldüğü yerde Büyük İskender atının anısına  günümüzde Pakistan sınırları içerisinde yer alan Bukefalya şehrini kurmuştur. Muhtemelen tarihte bir at için kurulan ilk ve tek şehirdir. Atının öldüğünde 30 yaşında olduğu söylenir.


Büyük İskender Filminde Bukefalos

Bugün Fransa'da Louvre Müzesinde Büyük İskender ve Bukefalos temalı özel bir resim sergisi bulunmaktadır. Bu ilişki bir çok sanatçıya da eserlerinde ilham kaynağı olmuştur. 2004 yılında çekilen Büyük İskender filminde Bukefalos'u Friesian cinsi bir at canlandırmıştır. 

*Kapak resmi: Edinburgh İskoçya'da yer alan İskender ve Bukefalos heykeli

Hiç yorum yok:

Anadolu'da Klasik Türk Edebiyatının Doğuşu

İran saraylarında gelişmiş klasik yüksek kültür mirası, Anadolu'da Konya Selçuklu sarayından sonra  Uc Türkmen beyliklerinde örnek al...